Relatietherapie Bonaire

Verder na trauma

Kamp jij of kampt jouw partner met trauma?

Door middel van therapie:

R

Help ik jullie zichtbaar te maken waar jullie emotioneel gezien vastzitten

R

Ontdek je welk oud zeer jij meedraagt in jouw huidige relatie

R

Leer je wat het effect van trauma is op je relatie

R

Leer je wat het effect van trauma is op je lichaam

R

Leer je wat de ‘polyvagaal theorie’ is

R

Leer je wat EMDR is

Willen jullie uit jullie survival modus komen en je (weer) veilig voelen bij elkaar?

Wanneer je in een relatie trauma met je meedraagt, leef je vanuit de negatieve filter van vroeger. Die filter zorgt ervoor dat je wellicht de oprechtheid van de ander niet kunt zien, dat je de ander onterecht niet vertrouwt of dat je continu bang bent dat de ander bij je weg zal gaan, terwijl daar geen concrete aanwijzingen voor zijn.

Hoe ontdek ik mijn filters?

Zinnen als ‘Je doet ook nooit’…, Ik ben ook altijd’… geven aan dat er al langere tijd een negatief patroon in de relatie gaande is. Jouw partner triggert deze irritatie maar is er vaak niet de oorzaak van. De oorzaak ligt in het verleden, bij de patronen die je met jouw eerste hechtingsfiguren, namelijk jouw ouders hebt aangeleerd.

Door middel van het opstellen van jouw levensverhaal en het genogram kun je inzicht krijgen in de thema’s die in jouw leven blijven terugkomen.

Thema’s kunnen zijn: Uitgestoten worden, achtergesteld worden, alles alleen moeten doen, niet gezien worden, je onveilig voelen, altijd anderen moeten redden, etc. Al deze thema’s zijn, wanneer je hier niet bewust van bent, een blauwdruk voor hoe jij nu in je relatie met je partner staat. 

Maar het feit dat jouw ouders geen oog voor jou hadden, hoeft niet te betekenen dat jouw partner dit ook niet heeft. En het feit dat jij vroeger broers, of zussen moest redden, betekent niet dat jouw partner nu gered hoeft te worden. Oude patronen waren vroeger nodig om jezelf uit een onveilige periode te helpen, om te overleven. Op dit moment in je leven wil je echter niet alleen maar overleven en reactief leven. Je wilt zelf de regie hebben en pro-actief leven. Je wilt zelf bewust jouw keuzes maken en je wilt de liefde van de ander ervaren zoals die ECHT is. En dus zónder de filter van vroeger. De filter waardoor je tot nu toe denkt ‘Hij zal wel niet menen dat hij van me houdt’ of ‘Uiteindelijk gaat iedereen toch bij me weg’.

In therapie leer je hoe je met behulp van traumaverwerking, zoals EMDR – zie filmpje hieronder, de filter van vroeger los kunt laten.

Stap 1 Terug naar Veiligheid

Wanneer jij en je partner een patroon hebben ontwikkeld waarbij jullie veel ruzie maken of waarbij jullie je terugtrekken, dan is hoogstwaarschijnlijk ‘de filter van vroeger’ te actief. In dit ongewenste en onveilige patroon, helpt het niet om met een paar coaching-trucjes of leuke avondjes uit, weer nader tot elkaar te komen.

Om echt verder te komen, dienen jullie je te richten op het hervinden van een gevoel van veiligheid, bij jezelf en bij elkaar. Zoals de Piramide van Maslow illustreert (zie afb. hieronder), is er immers veiligheid nodig, voordat je toe kan komen aan het verbinden met anderen.

Wanneer het gedrag van jouw partner je triggert in oud zeer, dan is het fijn dat je daar bewust van bent, maar het bewustzijn en praten erover is niet genoeg.  Het echte werk zit hem in het ‘desensitiseren’, oftewel het lijfelijk minder gevoelig malen van triggers. Je wilt bijvoorbeeld niet boos worden wanneer jouw partner 5 minuten te laat thuis komt van werk, je wilt niet achterdochtig worden als jouw partner met andere vrouwen of mannen kletst en je wilt niet onzeker worden wanneer jouw partner een keer geen seks wilt.

Hoe jij op jouw partner reageert, hangt slechts voor 25% af van wat jouw partner op dat moment daadwerkelijk doet. 75% van jouw reactie, wordt bepaald door ‘de filter van vroeger’.

Een voorbeeld van trauma die veel invloed heeft op de relatie is vreemdgaan. Zonder lichtzinnig te willen doen over de gevolgen van vreemdgaan, is het wel de vraag waar bij jou als ‘slachtoffer’ in eens dat diepe negatieve zelfbeeld vandaan komt waardoor je jezelf gaat vergelijken met ‘die ander’. En het is ook de vraag waar het destructieve gedrag vandaan komt waarbij je ineens dag en nacht de ander gaat controleren. Het twijfelen aan jouw eigenwaarde en het wantrouwen naar de ander hebben vaak een diepere kern, een diepere oorzaak. Het gaat terug naar hechtingservaringen. Jouw ouders gaven je bijvoorbeeld continu het gevoel dat je dingen niet goed deed. Of je brein gaat terug naar ervaringen waarbij je voelde dat jouw ouders niet te vertrouwen waren. Gevoelens van afwijzing en ‘op jezelf teruggeworpen worden’, zitten in een emmer opgeslagen die ineens overloopt zodra jouw partner een onbetrouwbare move maakt. Je voelt dan de bevestiging van ‘Zie je wel, ik doe er dus echt niet toe’ of ‘Zie je nou wel, je kunt helemaal niemand vertrouwen’.

In mijn e-learning, die je gratis ontvangt zodra je therapie start, werk je een opdracht uit waarbij we erachter komen welke filter van vroeger jij bewust of onbewust met je meedraagt. 

Stap 2 Gezonde coping

Wanneer jij wordt getriggerd door de filter van vroeger, lukt het je waarschijnlijk niet om te reageren zoals je zou willen. Je reageert primair, bijvoorbeeld als een stampvoetend kind of juist ‘het afgewezen kind’. Dat wil je niet en iedere keer dat het gebeurt, baal je van jezelf. Hiermee beland je ongemerkt in een vicieuze cirkel: 

  • Je partner doet iets wat jou triggert
  • jij schiet uit je slof of sluit jij je af
  • Door jouw emotionele reactie van boosheid of zwijgen, trigger jij jouw partner weer in diens oud zeer. 
  • Jouw partner gaat onbedoeld ook primair reageren; stampvoeten of vermijden 
  • En voor je het weet zijn er alleen nog maar verwijten over en weer en is de liefde ver te zoeken.

Door de manier waarop jij met jouw verdriet en boosheid omgaat, kun je onbedoeld jouw partner van je afstoten. Door relatietherapie te combineren met traumaverwerking, leer je hoe je op een effectieve en duurzame manier pijn en verdriet kunt verwerken. Tegelijkertijd leer je hoe je tijdens dit verwerkingsproces jouw partner niet uit het oog verliest. Je leert om vanuit gewenste, gezonde coping te reageren.

Positieve psychologie

Om tot gedragsverandering te komen, is het essentieel dat je beschrijft en visualiseert wat je wèl wilt in plaats van wat je niet wilt.

Wanneer we bijvoorbeeld gezonde voornemens hebben, kunnen we geneigd zijn om te zeggen ‘Ik wil niet meer snoepen en ik wil niet meer te lang in bed blijven liggen’. Het brein heeft echter geen houvast als het iets niet mag doen. 

VOORBEELD: Denk nu NIET aan een roze olifant… Wat is dan het eerste beeld dat in je opkomt… juist, een roze olifant.

Bij EMDR gaat het er dus niet alleen om dat je bedenkt en voelt dat je ‘niet eenzaam wilt zijn’ of dat je wilt dat iemand niet meer tegen je liegt. 

JE gaat met behulp van positieve cognities echt in laten slijten wat je WEL wilt en wat je WEL waard bent. 

Met behulp van EMDR creëer je een reset van denkpaden en gevoelspaden die te krampachtig en vaak foutief, dus vanuit trauma, zijn aangelegd. Je leert als het ware om jouw hersenpaden weer open te leggen, waar ze eerst onbedoeld geblokkeerd werden. Zodra die paden weer open liggen, is het van essentieel belang om die paden met helpende gedachten en gevoelens te vullen zoals ‘ik mag er zijn’ en ‘ik ben veilig met mijzelf’.

Zenuwstelsel en trauma

Het zenuwstelsel beïnvloedt emoties, gedrag en sociale interacties. Hoe dit werkt, wordt beschreven in de ‘polyvagaal theorie’. Deze wetenschappelijke theorie werd ontwikkeld door Dr. Stephen Porges, een onderzoeker op het gebied van neurowetenschappen. De polyvagaaltheorie biedt een houvast voor het begrijpen hoe het zenuwstelsel reageert op trauma. Kort samengevat is ons zenuwstelsel opgebouwd uit drie delen. 

  1. Dorsaal: is verantwoordelijk voor het bevorderen van ontspanning en rust.
  2. Sympathisch: bereidt ons lichaam voor op actie en stressreacties, dus de ‘vecht-, vlucht- of bevriesreactie’
  3. Ventraal: stelt ons in staat om te communiceren en ons veilig en verbonden te voelen met anderen.

Het evenwicht tussen deze drie delen is  van invloed op ons vermogen om adequaat te reageren op situaties en ons aan te passen aan veranderingen in onze omgeving.

Een goed functionerend zenuwstelsel dat in balans is, kan ons helpen om ons veilig en verbonden te voelen en ons in staat stellen om gezonde relaties aan te gaan en te onderhouden.

Een verstoorde balans in ons zenuwstelsel kan leiden tot problemen zoals angst, depressie en relatieproblemen.

Vecht-, vlucht- of bevriesreactie

Wanneer iemand een traumatische gebeurtenis meemaakt, kan de reactie van het sympathische zenuwstelsel – de “vecht-of-vlucht” reactie – worden geactiveerd. Als dit gebeurt, kan het vermogen van het lichaam om te ontspannen en te herstellen worden belemmerd. Dit kan leiden tot een chronische verhoogde alertheid en gevoelens van angst en paniek. Als het gevaar aanhoudt, kan het lichaam overschakelen naar de ‘bevriesreactie’. De bevriesreactie wordt in vaktaal ook wel ‘dissociatie’ genoemd en is een beschermingsmechanisme die je al jong op een onbewuste manier aanleert. 

Door de werking van het zenuwstelsel te begrijpen, beseffen we dat niet alleen het brein, maar ook echt het hele lichaam moet herstellen van trauma. Vandaar dat lichaamsgerichte therapie, zoals ademtherapie, haptonomie, yoga en sporten steeds meer geïntegreerd worden in traumabehandeling.

Door middel van lichaamswerk wordt het ventrale deel van het zenuwstelsel geactiveerd, waardoor het lichaam zich veilig en verbonden kan voelen.

Verdieping

Wil je meer informatie over de invloed van trauma op ons lijf, lees dan het boek ‘The body keeps the score’ van Bessel van der Kolk, het boek ‘Wanneer je lichaam Nee zegt’. Of bekijk een van de vele filmpjes die op social media circuleren van deze experts. Wil je specifiek meer weten over de polyvagaal theorie, lees dan het boek van Stanley Rosenberg ‘De nervus vagus als bron van herstel’, 2021.

Ben je na al deze informatie benieuwd geworden naar wat ik voor jou kan betekenen? Neem dan contact met me op! Ik help jou en jouw relatie graag verder.

Waar kan ik je bij helpen?